Kedi ve Köpeklerde Giardiosis

Giardia duodenalis ( diğer isimleriyle G.intestinalis , G.lamblia ) İnsanlarda ve diğer hayvanların mide bağırsak sistemlerinde yaşayan protozoal bir enfeksiyon türüdür.Giarda bir bağırsak kurdu, bakteri yada virus değildir.

Tüm dünya genelinde mevcuttur ve özellikle insanlarda ''seyehatçi ishali '' olarak bilinir.Giardia protozoonu ile kontamine olmuş suların tüketilmesi ile enfekte olunur.

Giarda insanlarda ve hayvanlarda ishale sebebiyet vererek ciddi bir hastalık oluşturur.Ancak giardia ile enfekte olmuş bir çok köpek kusma, ishal yada herhangi bir hastalık semptomu göstermez.

Giardianın temel olarak 2 formu bulunur. Bağırsaklarda yaşayan ve beslenen trofozoit formu ve dışkı ile çevrede ve özellikle sularda  aylarca hayatta kalabilen kistik formu.

Bulaşma :

Bir insan yada hayvan giardia ile kontamine olmuş olan suyu içtiğinde kistik formda bulunan giarda mide bağırsak sistemine ulaşır ve burada trofozoit formuna dönüşerek bağırsak duvarına yapışır ve orada beslenmeye başlar.Eğer giardia sayısı yeterli miktara ulaşırsa bağırsakta oluşan hasardan dolayı ishal gibi hastalık semptomları görülmeye başlanır.Giardia ile enfekte olmuş organizma ise artık dışkısıyla kistleri çevreye yaymaya başlar. Bu kistleri çevreden koklayarak, bulaşık malzemleri yiyerek, bulaşık suları içerek diğer organizmalar alır ve döngü bu şekilde devam eder.

Sağlıklı, ishali olmayan bir köpeğin dışkısında giardianın bulunması geçici ve önemsiz görülebileceği gibi yavrularda ve hassas köpeklerde, halsiz kalmış, ishal köpeklerde ölümcül de  olabilmektedir. Bu hastalık genelde barınaklar,pet shoplar, ve popülasyonun yoğun olduğu bölgelerde daha fazla görülür.

Semptomları :

Giardia bağırsak duvarına hasar vermeye başlayınca kötü kokulu ani başlayan bir ishal görülür. İshal ile birlikte kilo kaybı, yağlı dışkı, halsizlik, iştahsızlık gibi semptomlar görülebilir. Dışkı yeşilimsi ve bazen kanlı görülebilir.Enfekte hayvanın dışkısında yoğun miktarda mukus bulunur. Kusma ise bazı vakalarda görülür.Bu semptomlar haftalarca görülebilir ve bu süreç içerisinde hayvan yavaş yavaş kilo kaybeder.

Hayvanın bağışıklık sistemi çok düşmediği sürece giardiosisin ölüm oranı genellikle düşüktür.

Enfekte hayvanlarda  ateş görülmese bile hayvan daha halsizdir.Erişkin köpekler genellikle hastalığa dair herhangi bir semptom göstermezken genç olanlar daha fazla semptom gösterir.Teşhis:

Veteriner hekiminiz giardiosisten şüphelenirse flotasyon, trikorom, metilen blue gibi teknikler ile dışkı muayenesi yapacaktır. Teşhiste kullanılan bir diğer yöntem ise dışkıdan giardia antijenlerini algılayan test kitleridir.

Doktorunuz klinik bulgular ve laboratuvar sonuçlarını birleştirerek en doğru teşhisi koyacaktır.

Tedavi :

Giardia için en sık kullanılan ilaçlar fenbendazole ve metronidazol'dur.Bu ilaçlar 3 ila 10 gün boyunca kullanılabilir ve gerekirse hekiminiz kombine ilaçlarda kullanabilir.Bunun yanı sıra hayvanınızın hidrasyon durumuna bağlı olarak sıvı tedavisi, gerekli durumlarda antibiyotik tedavisi, destekleyici vitamin mineral takviyeleri ve hekiminizin uygun gördüğü diğer medikasyonlar tedavi protokolüne eklenebilir.

Tedavisi biten hayvanlar 2 ile 4 hafta sonra yeniden kontrol ve muayene edilmelidir.Enfekte hayvanın dışkısıyla bulaşık olmuş tüm materyeller ve çevreler hemen dezenfekte edilmelidir.

Genel anlamda giardiosisisin prognosu iyidir ve hastanın eğer immun sistemi kuvvetliyse ve başka sistemik bir hastalığı yoksa ölüm oranı oldukça düşüktür.

Diğer bir yandan unutulmamalıdır ki giardiosis zoonoz bir hastalıktır. Yani hayvanlardan insanlara bulaşabilir. Bu yüzden olabildiğince tedbirli olunmalıdır ve mutlaka veteriner hekime danışılmalıdır.